सिक्किमय् लाखामारी
- नेवाः सन्देश डेक्स-छुं नं जातिया संस्कृति संस्कार धैगु उगु जातिया म्हसीका खः । वहे संस्कार संस्कृतिकाया कारणं वयागु विश्वय् म्हसीका दयाच्वनी । विश्वया न्हृयागु हे थासय् जूसां तवि वयागु कला संस्कृति संस्कारं वयात म्हसीका बियाच्वनी । थःगु देशय् दुने जक मजूसें परदेश हे छाय् मजुइमा उमित थःपिनिगु भाषा, कला, संस्कृति, संस्कार व सम्पदाया माया उतिकं हे दयाच्वनी धकाः भारतया सिक्किमय् च्वनाच्वंपिन्स पुष्टी याना ब्यूगु दु । नेपाःया नेवाःतय्सं गुलि नेवाः राज्यया खँ ल्हानाच्वंगु खः सिक्किमय् च्वंपिं नेवाःतय्सं नेवाः राज्ययात ब्यवहारय् छ्यलाच्वंगु दु ।
थ्वहे थःपिनिगु संस्कृति संस्कार सयेकेगु व म्वाकेगु कथं उमिसं वंगु असार १५ गते नेपाः निसें लाखामारी दयेकेगु नितिं स्यनामि ब्वना यंकूगु खः । नेवाःतय्गु ब्याहाया इलय् मदयेक मगाःगु मरी धैगु लाखामरी खः । वहे लाखामारीया आवश्यकता सिक्किमय् नं उतिकं हे दु । उमिगु उगु आवश्यकता पुरा यायेगु नितिं थःपिन्थाय् लाखामरी मदयाः येँ निसें यंकेमाःगु बाध्यता जुयाच्वंगु जुयाच्वन । गबलें गबलें येँ निसें लाखामरी यंकूसां तविं ताःहाकःगु लँय् गाडीइ यंकेगु इलय् लँया दथुइ हे कुचा कुचा दलाः फुक्क नष्ट जुइगु जूगु कारणं थःपिनिगु मेहनत पुरा मजुइगु जुयाच्वन । थ्वहे आवश्कताया पुरा याकेगु आज्जु कथं येँया लाखा छेँया साहु लक्ष्मण गमाल चिलंमि मार्फत लाखामारी स्यनेगु ज्या जूगु दु ।
सिक्किमया ग्यान्तोकय् १५ म्ह, सुमुक कोथीइ २० म्ह व मल्ली डाँडाय् ४० म्हेसित यानाः स्वंगू थासय् स्वंगू पुचःयात स्यनेगु ज्या जूगु दु । प्रशिक्षक भाजु गमालया कथं तसकं उत्सुक जुया सयेकवःपिं प्रशिक्षार्थीत गुलिं गुलिं छय्, भौ व माजु नापं नं जुयाच्वंगु कारण थःगु संस्कृतिइ गुलि माया दु धकाः स्पष्ट स्वये फइगु धयादी । अथेहे, उगु लाखामारी सयेकेगु ज्याझवलय् ब्वति कयादीम्ह सिक्किमया मय्जु मिना प्रधानया कथं जाकि चुं पाखें नं मरि छुइज्यू धकाः मस्यू । तर झीगु संस्कृति दुनेया लाखामरीइ जाकी चुंयात छ्यलाः मरी छुइगु धैगु तसकं अजूचाल धयादी । वय्कःया कथं गबलें गबलें थःपिन्स छगू दयेकेगु कुतः याना च्वनेगु, तर उकिया स्वाद मेगु हे जुयाच्वनी । तर प्रशिक्षकया कारणं उकीयात उचित रुप व स्वाद बीफत थ्वहे जिमित तःधंगु उपलब्धी जुल ।
अथेला म्हो र्इ दुने आपालं मरिया थीथी ताजित स्यने माःगु कारणं गुलि प्रशिक्षार्थीपिनिगु पाखें गुलि दयेके बीमाःगु खः उलि उमित दयेके बीमफुत अथेजुयाः नं उमित नेवाःतय्गु मरीया बारे च्वयाः नं स्यनेगु ज्या जूगु कारणं थःपिं मदुसां उपिं थःपिन्सं हे दयेके फइगु कथं स्यना वयागु धयादी भाजु गमालं । सरकारं हे नेवाःतय्गु कला, संस्कृति परम्परा सयकेगु नितिं विशेष महत्व बियातःगु कारणं थज्याःगु आपालं प्रशिक्षणत सिक्किमय् सम्भव दुगु धयादिसें प्रशिक्षक भाजु लक्ष्मण गमालया कथं वय्कलं सिक्किमय् १८ गू ताजिया मरी स्यनागु जानकारी बियादिल । लाखामारी, न्याँ मरी, ब्याँ मरी, भुतु मरी, नागबेली, गुलुमरी, ऐँठा मरी, भूमरी, जोगप्रसाद मरी, फिनी, पञ्जावी मरी, बालसाछी, गोजी, चन्द्रकला, चिम्ती लगायत हलुवा स्वारी, खजुरी, जलेबी, निम्की, अनारसा लगायतया मरीत दयेकेगु स्यनेगु नापं दयेका उमित नकेगु नं यानागु धयादी ।
नेपाःया नेवाःतय्सं थःगु परम्परायात बुलुहुं बुलुहं ल्वमंका वनाच्वंगु इलय् सिक्कमय् च्वंपिं नेवाःतय्सं उकीयात जगेर्ना व विकास यायेगु कुतःत यानाच्वंगु दु । प्रशिक्षक भाजुया थःगु अनूभूति कथं नेपालं अतिथि देवः भवया नारा जक ब्यूसां सिक्किमं उकीयात नाला कयाच्वंगु धयादीसें वय्कलं नेपाःया फुक्क मनूतय्सं छकः ग्वाहाली व अनुसासन सिक्कम पाखें सयेकेमागु धयादी ।
No comments:
Post a Comment